Trong thời đại AI phát triển mạnh mẽ, ChatGPT và các chatbot AI đã trở thành trợ lý đắc lực trong công việc và cuộc sống hàng ngày. Nhiều người xem chúng như “người bạn ảo” để tâm sự, xin lời khuyên, hoặc giải quyết các vấn đề cá nhân. Tuy nhiên, bạn có biết rằng không phải mọi thông tin đều an toàn khi chia sẻ với các chatbot này?
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ những rủi ro tiềm ẩn và 5 loại thông tin bạn tuyệt đối không nên chia sẻ với ChatGPT hay bất kỳ chatbot AI nào khác.
Điểm nổi bật
- Thông tin nhận dạng cá nhân (PII) như tên đầy đủ, địa chỉ, số điện thoại có thể dẫn đến đánh cắp danh tính
- Thông tin tài chính nhạy cảm như số thẻ tín dụng, chi tiết tài khoản ngân hàng dễ bị lợi dụng cho gian lận
- Mật khẩu và thông tin xác thực là “chìa khóa” bảo vệ tài sản kỹ thuật số của bạn
- Thông tin công việc bảo mật có thể gây rò rỉ dữ liệu doanh nghiệp
- Thông tin sức khỏe cá nhân (PHI) cần được bảo vệ nghiêm ngặt
Tại sao phải cẩn trọng khi sử dụng chatbot AI?
Trước khi đi vào chi tiết, chúng ta cần hiểu cách thức hoạt động của các chatbot AI như ChatGPT. Những mô hình này được huấn luyện trên lượng dữ liệu khổng lồ từ internet và có thể lưu trữ các cuộc trò chuyện để cải thiện hệ thống. Điều này đồng nghĩa với việc những thông tin bạn chia sẻ có thể:
- Được lưu trữ trên máy chủ của nhà cung cấp dịch vụ
- Được phân tích bởi cả AI và con người để nâng cao chất lượng dịch vụ
- Tiềm ẩn nguy cơ bị rò rỉ trong trường hợp xảy ra sự cố bảo mật
Tại CentriX, chúng tôi luôn đề cao việc sử dụng công nghệ AI một cách thông minh và an toàn. Hãy cùng tìm hiểu 5 loại thông tin bạn không nên chia sẻ với ChatGPT và các chatbot AI tương tự.
1. Thông tin nhận dạng cá nhân (PII)
Thông tin nhận dạng cá nhân (Personal Identifiable Information – PII) là bất kỳ dữ liệu nào có thể được sử dụng để xác định danh tính của bạn.
Những thông tin PII cần tránh chia sẻ:
- Họ tên đầy đủ
- Địa chỉ nhà
- Số điện thoại
- Email cá nhân
- Số CMND/CCCD/Hộ chiếu
- Ngày sinh chính xác
Rủi ro tiềm ẩn:
Việc chia sẻ PII có thể dẫn đến đánh cắp danh tính, giả mạo tài khoản, hoặc bị lừa đảo. Tin tặc có thể kết hợp thông tin từ nhiều nguồn để xây dựng hồ sơ chi tiết về bạn và sử dụng cho các mục đích xấu.
“Khi bạn cung cấp thông tin cá nhân cho AI, hãy tưởng tượng như đang chia sẻ nó với một người hoàn toàn xa lạ trên internet.” – Chuyên gia an ninh mạng
2. Thông tin tài chính nhạy cảm
Dữ liệu tài chính cá nhân là mục tiêu hàng đầu của tội phạm mạng. Việc chia sẻ những thông tin này với chatbot AI có thể tạo ra lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng.
Những thông tin tài chính không nên chia sẻ:
- Số thẻ tín dụng/ghi nợ
- Mã CVV/CVC
- Thông tin tài khoản ngân hàng
- Mã xác thực giao dịch
- Chi tiết khoản đầu tư
- Thông tin thuế
Hậu quả có thể xảy ra:
Kẻ gian có thể sử dụng thông tin tài chính của bạn để thực hiện các giao dịch trái phép, vay nợ, hoặc thậm chí rút sạch tài khoản ngân hàng. Theo thống kê, thiệt hại do gian lận thẻ tín dụng toàn cầu đạt hàng tỷ đô la mỗi năm.
Tại CentriX, chúng tôi luôn khuyến nghị người dùng thực hiện các biện pháp bảo mật hai lớp cho tài khoản tài chính và không bao giờ chia sẻ thông tin nhạy cảm này với bất kỳ chatbot AI nào.
3. Mật khẩu và thông tin xác thực
Mật khẩu và thông tin xác thực là “chìa khóa” quan trọng bảo vệ tài sản kỹ thuật số của bạn. Việc chia sẻ những thông tin này với ChatGPT hoặc bất kỳ chatbot AI nào khác đều tiềm ẩn nguy cơ bảo mật nghiêm trọng.
Không bao giờ chia sẻ:
- Mật khẩu cho bất kỳ tài khoản nào
- Mã PIN
- Câu trả lời cho câu hỏi bảo mật
- Mã xác thực hai yếu tố (2FA)
- Mã OTP nhận qua tin nhắn hoặc email
Lý do cần cảnh giác:
Ngay cả khi các công ty như OpenAI (đơn vị phát triển ChatGPT) cam kết bảo vệ dữ liệu người dùng, vẫn có nguy cơ rò rỉ thông tin trong trường hợp hệ thống bị xâm nhập. Một ví dụ điển hình là vụ việc Samsung cấm nhân viên sử dụng ChatGPT sau khi có rò rỉ mã nguồn từ một nhân viên chia sẻ thông tin nhạy cảm.
4. Thông tin công việc bảo mật
Trong môi trường làm việc, nhiều thông tin có tính chất bảo mật cao và không nên được chia sẻ với các chatbot AI.
Thông tin công việc cần bảo vệ:
- Dữ liệu độc quyền của công ty
- Bí mật thương mại
- Chiến lược kinh doanh
- Thông tin nội bộ
- Mã nguồn phần mềm
- Dữ liệu khách hàng
Hậu quả nghiêm trọng:
Việc vô tình chia sẻ thông tin công việc bảo mật có thể dẫn đến:
- Vi phạm NDA (thỏa thuận bảo mật)
- Mất lợi thế cạnh tranh
- Thiệt hại tài chính cho công ty
- Hậu quả pháp lý cho cá nhân và tổ chức
“Một trong những sự cố rò rỉ dữ liệu lớn nhất đến từ những hành động vô tình của nhân viên khi sử dụng các công cụ AI.” – Báo cáo An ninh mạng 2024
Tại CentriX, chúng tôi khuyến nghị các doanh nghiệp xây dựng chính sách rõ ràng về việc sử dụng chatbot AI trong môi trường công việc để tránh những rủi ro không đáng có.
5. Thông tin sức khỏe cá nhân (PHI)
Thông tin sức khỏe cá nhân (Personal Health Information – PHI) thuộc loại dữ liệu nhạy cảm nhất và được pháp luật bảo vệ nghiêm ngặt tại nhiều quốc gia.
Thông tin sức khỏe không nên chia sẻ:
- Hồ sơ y tế
- Kết quả xét nghiệm
- Lịch sử bệnh án
- Thông tin bảo hiểm y tế
- Đơn thuốc và phác đồ điều trị
- Tình trạng sức khỏe tâm thần
Lý do cần bảo vệ:
Thông tin sức khỏe có thể bị lợi dụng cho nhiều mục đích xấu, từ lừa đảo bảo hiểm đến phân biệt đối xử. Ngoài ra, việc chia sẻ thông tin y tế với AI không thay thế được tư vấn từ chuyên gia y tế thực sự.
Làm thế nào để sử dụng chatbot AI an toàn?
Mặc dù có những rủi ro tiềm ẩn, bạn vẫn có thể tận dụng sức mạnh của chatbot AI một cách an toàn bằng cách tuân thủ các nguyên tắc sau:
Các biện pháp bảo vệ:
- Sử dụng chế độ chat tạm thời hoặc cài đặt từ chối lưu trữ nếu có
- Xóa lịch sử trò chuyện sau khi sử dụng nếu lo ngại về quyền riêng tư
- Sử dụng thông tin chung thay vì cụ thể khi xin lời khuyên
- Tránh kết nối tài khoản cá nhân với các chatbot AI khi không cần thiết
- Kiểm tra chính sách bảo mật của nhà cung cấp dịch vụ AI trước khi sử dụng
Tại CentriX, chúng tôi luôn ưu tiên bảo vệ quyền riêng tư của người dùng và cam kết tuân thủ các tiêu chuẩn bảo mật cao nhất trong việc phát triển và cung cấp các giải pháp AI.
Kết luận
ChatGPT và các chatbot AI khác là những công cụ tuyệt vời có thể nâng cao hiệu suất làm việc, hỗ trợ học tập và giải quyết nhiều vấn đề trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, chúng ta cần sử dụng chúng một cách thông minh và có ý thức về bảo mật.
Bằng cách hiểu rõ 5 loại thông tin không nên chia sẻ – thông tin nhận dạng cá nhân, dữ liệu tài chính, mật khẩu, thông tin công việc bảo mật và dữ liệu sức khỏe – bạn có thể tận hưởng lợi ích của công nghệ AI mà không phải lo lắng về các rủi ro bảo mật.
Bạn đã có trải nghiệm nào đáng lưu ý khi sử dụng chatbot AI? Hãy chia sẻ trong phần bình luận bên dưới!
Để biết thêm về cách sử dụng AI an toàn và hiệu quả, hãy theo dõi các bài viết tiếp theo từ CentriX – nơi cung cấp tin tức nhanh chóng, hướng dẫn dễ hiểu và chia sẻ chuyên sâu về AI.
