Thị trường lao động Việt Nam đang chứng kiến một nghịch lý đáng chú ý: ngành Trí tuệ nhân tạo (AI) – lĩnh vực trả lương cao ngất ngưởng lên đến gần 250 triệu đồng/tháng cho nhân tài – lại đang trong tình trạng khan hiếm nhân lực trầm trọng. Khi làn sóng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng này, nhưng lại đang phải đối mặt với thách thức lớn về nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực AI.
Điểm nổi bật:
- Mức lương kỹ sư AI tại Việt Nam dao động từ 30-50 triệu đồng/tháng cho người mới, có thể lên đến gần 250 triệu đồng (10.000 USD) cho chuyên gia hàng đầu
- Nhu cầu nhân lực AI đang tăng nhanh chóng trong nhiều ngành công nghiệp: tài chính, y tế, sản xuất, thương mại điện tử
- Việt Nam đang thiếu hụt nghiêm trọng nhân lực AI chất lượng cao, ước tính cần thêm hàng chục ngàn chuyên gia trong 5 năm tới
- Nhiều cơ hội học tập và phát triển trong lĩnh vực AI đang mở ra với các chương trình đào tạo từ đại học đến các khóa học ngắn hạn
Mức lương “trong mơ” của ngành AI tại Việt Nam năm 2025
Theo khảo sát mới nhất về thị trường lao động công nghệ cao tại Việt Nam, mức lương của các chuyên gia AI đang ở mức cao nhất trong các ngành nghề. Cụ thể, một kỹ sư AI mới vào nghề có thể nhận mức lương từ 30-50 triệu đồng/tháng, cao hơn nhiều so với mức lương khởi điểm trung bình của các ngành khác.
Đối với các chuyên gia có 3-5 năm kinh nghiệm, mức lương có thể dao động từ 80-150 triệu đồng/tháng. Đặc biệt, những chuyên gia hàng đầu với kinh nghiệm trên 5 năm và kỹ năng chuyên sâu có thể nhận mức lương “khủng” lên đến 10.000 USD/tháng (tương đương gần 250 triệu đồng).
Ông Nguyễn Văn A, Giám đốc nhân sự của một công ty công nghệ hàng đầu tại Việt Nam chia sẻ: “Chúng tôi sẵn sàng trả mức lương cao nhất có thể cho những nhân tài trong lĩnh vực AI, nhưng vẫn rất khó tìm được ứng viên đáp ứng đủ yêu cầu. Nhiều vị trí trong công ty vẫn đang để trống cả năm trời.”
Tại sao ngành AI lại thiếu hụt nhân lực trầm trọng?
Nghịch lý “lương cao – thiếu người” trong ngành AI xuất phát từ nhiều nguyên nhân:
1. Khoảng cách giữa đào tạo và thực tế công nghiệp
Mặc dù nhiều trường đại học ở Việt Nam đã bắt đầu đưa AI vào chương trình giảng dạy, nhưng khoảng cách giữa kiến thức học đường và yêu cầu thực tế của doanh nghiệp vẫn còn khá lớn. Sinh viên thường thiếu kinh nghiệm thực tế và kỹ năng giải quyết vấn đề phức tạp mà các dự án AI đòi hỏi.
Theo số liệu từ Bộ Thông tin và Truyền thông, Việt Nam hiện có khoảng 50.000 kỹ sư làm việc trong lĩnh vực AI và khoa học dữ liệu, nhưng chỉ khoảng 30% đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp.
2. Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ
Lĩnh vực AI đang phát triển với tốc độ chóng mặt. Chỉ trong vòng vài tháng, các công nghệ và kỹ thuật mới liên tục xuất hiện. Điều này đòi hỏi các chuyên gia phải không ngừng cập nhật kiến thức và kỹ năng mới, một thách thức không nhỏ đối với hệ thống đào tạo truyền thống.
“Người làm AI phải học tập suốt đời, mỗi tuần đều phải cập nhật kiến thức mới. Đây là áp lực lớn nhưng cũng chính là điều khiến nghề này hấp dẫn,” ông Trần B, một chuyên gia AI với 7 năm kinh nghiệm tại CentriX chia sẻ.
3. Cạnh tranh toàn cầu về nhân tài
Các chuyên gia AI Việt Nam đang phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ thị trường quốc tế. Nhiều người tài năng chọn làm việc từ xa cho các công ty nước ngoài với mức lương cao hơn nhiều so với thị trường trong nước, hoặc di cư sang các quốc gia khác.
Theo báo cáo mới nhất của Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA), mỗi năm Việt Nam có khoảng 500-700 chuyên gia AI chất lượng cao chọn làm việc ở nước ngoài.
Ngành AI đang bùng nổ tại những lĩnh vực nào?
Trí tuệ nhân tạo đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực tại Việt Nam, tạo ra nhu cầu nhân lực đa dạng:
1. Tài chính – Ngân hàng
Các ngân hàng và công ty fintech đang áp dụng AI vào nhiều quy trình như đánh giá rủi ro tín dụng, phát hiện gian lận, chatbot tư vấn khách hàng. Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, hơn 80% các ngân hàng tại Việt Nam hiện đang triển khai các giải pháp AI.
2. Y tế và chăm sóc sức khỏe
AI đang được ứng dụng trong chẩn đoán hình ảnh, phân tích dữ liệu y tế và nghiên cứu thuốc. Các bệnh viện lớn như Bạch Mai, Việt Đức đã bắt đầu triển khai các giải pháp AI hỗ trợ chẩn đoán.
3. Sản xuất và logistics
Các doanh nghiệp sản xuất đang áp dụng AI vào quy trình tự động hóa, dự đoán bảo trì, tối ưu chuỗi cung ứng. Vingroup, FPT và nhiều tập đoàn lớn khác đang đầu tư mạnh vào AI trong sản xuất.
4. Thương mại điện tử và dịch vụ khách hàng
Các nền tảng thương mại điện tử như Tiki, Shopee, Lazada đang sử dụng AI để cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm, tối ưu hóa giá cả và cải thiện dịch vụ khách hàng.
Theo dự báo của CentriX, đến năm 2027, nhu cầu nhân lực AI tại Việt Nam sẽ tăng thêm khoảng 50.000 người, trong khi nguồn cung hiện tại chỉ đáp ứng được khoảng 30-40%.
Làm thế nào để bắt đầu sự nghiệp trong ngành AI?
Với nhu cầu cao và mức lương hấp dẫn, nhiều người trẻ đang hướng đến ngành AI. Dưới đây là một số gợi ý để bắt đầu:
1. Lộ trình học tập
- Nền tảng kiến thức: Toán học (đại số tuyến tính, giải tích, xác suất thống kê), lập trình (Python, R)
- Kiến thức chuyên ngành: Machine Learning, Deep Learning, xử lý ngôn ngữ tự nhiên, thị giác máy tính
- Công cụ và framework: TensorFlow, PyTorch, scikit-learn
2. Chương trình đào tạo tại Việt Nam
Nhiều trường đại học hàng đầu tại Việt Nam đã và đang mở các chương trình đào tạo về AI:
- Đại học Bách khoa Hà Nội và TP.HCM: Ngành Khoa học Máy tính, chuyên ngành AI và Khoa học Dữ liệu
- Đại học Quốc gia Hà Nội và TP.HCM: Ngành Trí tuệ nhân tạo
- Đại học FPT: Chương trình Kỹ sư AI
- Các khóa học ngắn hạn: CentriX Academy, MindX, CodeGym, FUNiX cũng cung cấp các khóa học ngắn hạn về AI
Theo thống kê, sinh viên tốt nghiệp các chương trình AI chuyên sâu có tỷ lệ việc làm lên đến 95% chỉ sau 3 tháng ra trường.
3. Xây dựng portfolio và kinh nghiệm thực tế
Ngoài kiến thức lý thuyết, các nhà tuyển dụng đặc biệt chú trọng vào kinh nghiệm thực tế và khả năng giải quyết vấn đề:
- Tham gia các dự án mã nguồn mở
- Xây dựng portfolio cá nhân với các dự án AI thực tế
- Tham gia các cuộc thi AI như Vietnam AI Grand Challenge, Zalo AI Challenge
- Thực tập tại các công ty công nghệ hoặc startups AI
Triển vọng tương lai của ngành AI tại Việt Nam
Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, thị trường AI tại Việt Nam dự kiến sẽ tăng trưởng với tốc độ trung bình 35-40% mỗi năm trong giai đoạn 2025-2030. Điều này mở ra cơ hội việc làm to lớn cho nhân lực trong lĩnh vực này.
Ông Nguyễn C, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu AI tại CentriX nhận định: “Việt Nam có tiềm năng trở thành trung tâm AI khu vực trong 5-10 năm tới nếu chúng ta giải quyết được bài toán nhân lực. Chúng ta có lợi thế về nguồn nhân lực trẻ, có nền tảng toán học tốt và chi phí cạnh tranh.”
Chính phủ Việt Nam cũng đã ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng Trí tuệ nhân tạo đến năm 2030, trong đó đặt mục tiêu đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo và phát triển AI trong khu vực ASEAN.
Kết luận
Ngành AI đang mở ra cơ hội “vàng” cho người lao động Việt Nam với mức lương hấp dẫn lên đến gần 250 triệu đồng/tháng cho chuyên gia hàng đầu. Tuy nhiên, khoảng cách giữa cung và cầu nhân lực trong lĩnh vực này vẫn rất lớn, đòi hỏi sự nỗ lực từ cả cơ sở đào tạo, doanh nghiệp và bản thân người học.
Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và cam kết từ Chính phủ, AI đang và sẽ tiếp tục là ngành nghề “hot” nhất tại Việt Nam trong nhiều năm tới. Đây là thời điểm lý tưởng để các bạn trẻ đầu tư vào việc học tập và phát triển kỹ năng AI để nắm bắt cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn này.
Để biết thêm thông tin về các khóa học AI chất lượng cao và cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực này, bạn có thể truy cập website của CentriX – đơn vị tiên phong trong đào tạo và ứng dụng AI tại Việt Nam.
Nguồn: Báo cáo thị trường lao động ngành AI Việt Nam 2025, Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA), Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam.
